Fans Antwerp halen uit naar Extra Time

Volgens hen worden de supporters steeds in een hoekje geduwd. Ze reageren via een uitgebreide open brief. "Het moet me van het hart dat er te makkelijk met termen als ‘hooliganisme’ en – godbetert – ‘supportersparticipatie’ gegoocheld werd. We spreken van hooliganisme wanneer het gaat over geweld om het geweld. Was dat het geval? Allicht niet, want ook de bestuurder in kwestie werd boter op het hoofd verweten. Ander verhaal dus."

De fans zijn het beu dat er in België geen echte supportersparticipatie is en steunen de aanhang van Genk en Standard. "En is (supporters)participatie niet een tikje meer dan een micro onder je neus krijgen zonder dat er echt naar je geluisterd wordt? Als je enkel goed bent om te consumeren? En mag die nieuwe algemeen directeur je trouwens zomaar eventjes gauw verwijten geen echte supporter te zijn? Zou hij met al zijn ervaring en verstand niet beter moeten weten? De fans van Standard en Genk verdienen beter dan wat ze maandag naar het hoofd geslingerd kregen."

Duits model

De vzw Antwerp Community Trust, die achter de open brief zit, wil fans verenigen om een meerderheidsaandeel in Antwerp te verkrijgen. Ze willen zo de eerste club naar het Duitse model worden in België. In Duitsland zijn alle clubs voor net iets meer dan 50% eigenaar van de supporters. Het idee lijkt er te werken, want het Duitse voetbal bloeit als nooit tevoren.

Hieronder kan u de volledige open brief lezen. Het is zeker de moeite waard.

Beste heren van Extra Time

Een discussie over supportersparticipatie? Hier in de huiskamer dachten vrouw en kinderen dat mijn favoriete club net kampioen geworden was! Maar mijn uitbundigheid maakte snel plaats voor ontgoocheling, een emotie die mij als Antwerp-supporter de laatste jaren vertrouwder aanvoelt. Wat een gemiste kans voor open doel! In heel Europa wordt het voetbal- en supporterslandschap hertekend as we speak, maar aan de tafel met de analisten was één iemand tegelijk mikpunt van kritiek én grote afwezige: de supporter.

Net als mijn collega’s van de Antwerp Community Trust (roepnaam ACT as 1), het project van Antwerp-fans die naar een meerderheidsparticipatie in hun club streven, betreur ik uiteraard alle voetbalgeweld. Maar het gebrek aan nuance in de discussie stoort me evenzeer. Het moet me van het hart dat er te makkelijk met termen als ‘hooliganisme’ en – godbetert – ‘supportersparticipatie’ gegoocheld werd. We spreken van hooliganisme wanneer het gaat over geweld om het geweld. Was dat het geval? Allicht niet, want ook de bestuurder in kwestie werd boter op het hoofd verweten. Ander verhaal dus. En is (supporters)participatie niet een tikje meer dan een micro onder je neus krijgen zonder dat er echt naar je geluisterd wordt? Als je enkel goed bent om te consumeren? En mag die nieuwe algemeen directeur je trouwens zomaar eventjes gauw verwijten geen echte supporter te zijn? Zou hij met al zijn ervaring en verstand niet beter moeten weten? De fans van Standard en Genk verdienen beter dan wat ze maandag naar het hoofd geslingerd kregen.

Wat is eigenlijk een echte supporters? Alleszins niet de klant, de consument of het doelpubliek die hij willens nillens verwacht wordt te zijn. Een echte fan maakt deel uit van een club en de beleving er rond. Zonder de bezieling van de echte fan verliest het avondje voetbal voor de sponsors en hun genodigden elke aantrekkingskracht, de kolkende arena is dood zonder kloppend hart, de heilige grasmat wordt een weide voor melkkoeien die niemand kunnen boeien.

En wat wil die echte supporter nu eigenlijk? Ik hoor in uw programma dat hij vooral op goede prestaties van zijn team uit zou zijn, liever vandaag dan morgen. Laat een wereldwijde studie nu net aantonen dat dit niet het geval is: in een club vind je sociale contacten en een gevoel van trots, en net dat maakt van een voetbalkijker een supporter. Daarvoor laat de supporter zich zelfs gedwee de kalenderverschuivingen welgevallen, al stelt hij na elke match die hij daardoor niet kon bijwonen de vraag waarom hij überhaupt nog een abonnement koopt. Op de onlangs door Frank Raes bezochte Bosuil bijvoorbeeld zijn mooie voorbeelden te vinden van zo’n hondstrouwe fans-ondanks-alles.

Is de voetbalsupporter agressief? Niet meer of minder dan welk ander mens en wie zonder zonde is werpe de eerste steen. Geweld valt niet goed te praten, maar het zou al te gemakkelijk zijn om voorbij te gaan aan de verantwoordelijkheid van de bestuurders die zich comfortabel wentelen in Oost-Indische doofheid als het om de noden van de fans gaat. Een doofheid die een kwalijke voedingsbodem genereert. ‘Fanparticipatie’ is blijkbaar nog te nieuw en het duurt even vooraleer men beseft wat een gouden kans dit is om het zieke voetbal weer leven in te blazen. En een fan die een eerlijke kans krijgt om zich van zijn beste kant te laten zien, zal dat niet nalaten.

Kijk naar Union Berlin. Bij de bouw van het nieuwe stadion daar presteerden de supporters maar liefst 140.000 werkuren! Wat zou de kans zijn dat zij hun stadion afbreken, wetende dat het echt ‘hun’ stadion is? Maar het hoeft niet eens een stadion te zijn. Geef de fan de verantwoordelijkheid die hem toekomt en de clubs zullen weer gezond worden. En voor wie denkt dat zoiets niet werkbaar is met zo’n grote groep: Schalke 04, HSV, Barcelona, ...

Voetbalfans zijn met andere woorden een vitaal orgaan binnen elke club. Een voetbalclub bestaat niet alleen uit spelers, trainers, bestuur, kleuren en een stadion, maar ook uit supporters. Vooral uit supporters! Een club bestaat niet zonder stad, gemeente, dorp, wijk of welke groep mensen(!) dan ook. Een club heeft een gemeenschap van mensen nodig om te wortelen. Haar bestaansreden ligt in de rol die ze voor hen speelt. Een club die er niet ‘voor de mensen’ is, verliest haar bestaansreden. Het zijn niet de grote geldschieters die voor stabiliteit in een voetbalclub zorgen, maar Jan met de pet, die niet uit is op snel geldgewin door spelerstransfers of prestigeprojecten. De fan wil een duurzame, gezonde club, en ja, daar mag af en toe een succesje bij. Een veilige basis voor investeerders, een droompubliek voor sponsors en andere stakeholders uit de omgeving van de club!

In Duitsland hebben ze dat begrepen: daar geldt de 50+1-regel, waarbij 50% van de aandelen plus één in handen van de fans zijn, een meerderheid dus. De Bundesliga is dan ook niet toevallig de financieel gezondste topcompetitie in Europa. Na het debacle van EURO 2000 werd een werkgroep voetbal hebben opgericht, waardoor er nu aandacht is voor jeugdopleiding, infrastructuur, coaches, gemeenschapswerking, enz. Dat werpt zijn vruchten af. Ook in Engeland hebben ze dat gezien en clubs uit de Premier league en lagere divisies zetten de eerste stappen richting fan ownership en de politiek volgt. Vorige week nog deed de Britse Labour party een voorstel om de supporters meer inspraak te geven in het beleid van hun club. Waarom zou België achterblijven?

Is de solo slim van een grote geldschieter een garantie dat de fan zijn club in de Champions League te zien krijgt? Blijkbaar niet, het eigenbelang zit duurzaam succes in de weg. Roept de fan dan elke investeerder buiten? Bij ACT as 1 zijn we ervan overtuigd dat fans en investeerders samen een succes kunnen boeken, op voorwaarde dat er in de bestuurskamer het juiste evenwicht gevonden wordt (lees ‘een meerderheidsparticipatie van de supporters). Betrokken fans zijn tevreden fans en vormen de garantie voor een gezonde en duurzame toekomst, voor de clubs en voor het voetbal. Met clubs die sterk verankerd zijn in de gemeenschap, krijgen ook de sponsors een mooie etalage en sociale projecten vinden er een ideaal platform. Ook de bonafide investeerder vaart daar wel bij. Wie wil zich nu niet associëren met zo’n prachtverhaal?

Ondertussen kijken we wel ‘Champagne League’-voetbal op televisie. In eigen stadion zijn we tevreden met onze lokale helden, hun bloed, zweet en tranen en ons pintje bier. Als ze dan naar hun vermogen ook nog eens een mooie prestatie neerzetten, kan ons geluk helemaal niet op. U vindt vast wel een of meer supportersvertegenwoordigers die iets over supportersparticipatie willen komen vertellen en uw vragen met plezier beantwoorden. U zou er hen, het voetbal en uzelf een enorm plezier mee doen.

Met rood-witte groet

Steffen Peelmans
communicatie @ ACT as 1