Twijfelend Oranje zoekt zijn top

Het Nederlands Elftal heeft zaterdag tegen Tsjechië de kans om de kritiek te beantwoorden. Die was er in overvloed na het 1-1 gelijkspel tegen Duitsland. Vooral bondscoach Dick Advocaat moest het ontgelden en ook de spelers bleven niet buiten schot. Waarom zo verdedigend? Waarom zo angstig?

Durf
Advocaat legde de schuld van het zich terugtrekkende Oranje vooral bij de spelers. 'Wij zetten de handrem er niet op, integendeel', aldus Advocaat. 'Wij zeggen: toon flair en overtuiging. Zodra je de kleedkamer uitstapt, straal uit dat je wilt winnen, ga uit van je kwaliteiten, durf te spelen, voetbal naar voren. Natuurlijk vragen wij ons ook af waarom het niet gebeurt. Wij vragen het de spelers zelf ook. De antwoorden zijn in ieder geval niet duidelijk. Omdat ze dan bij hun eigen persoontje terechtkomen.' Tegen de Duitsers toonden vooral de verdedigers weinig initiatief om in te schuiven en trokken de vleugelspitsen zich juist te veel terug. Daardoor ontstond een zeer verdedigend Oranje met in Ruud van Nistelrooy eigenlijk maar één spits. Pas laat in de tweede helft slaagde het Nederlands Elftal erin Duitsland onder druk te zetten en de gelijkmaker te forceren.

Andere opstelling?
Advocaat wilde de positieve rol van invallers Wesley Sneijder, Pierre van Hooijdonk en Marc Overmars tegen Duitsland niet overdrijven. 'Hoewél zij meer naar voren durven te spelen, avontuurlijker zijn en wat meer gif inbrengen. Dat het er uitkwam, was omdat we als team meer risico namen.' Aan de roep om Van Hooijdonk geeft hij hoe dan ook geen gehoor. 'Pierre van Hooijdonk start in ieder geval niet in de basis, zonder een concessie te doen aan ons uitgangspunt om voor de winst te spelen. Het laatste doen we altijd.' Mogelijk komt Advocaat wel met een andere verrassende naam op de proppen. Paul Bosvelt lijkt bijvoorbeeld in beeld om de bewaking van Pavel Nedved op zich te nemen.

Ook bij Tsjechië zijn er overigens discussies over de opstelling. Milan Baro stond tegen Letland (2-1) naast de onomstreden Jan Koller in de spits, maar bondscoach Karel Brückner speelt tegen sterke tegenstanders doorgaans alleen met Koller voorin. Baro maakte tegen Letland de gelijkmaker en was in zijn laatste drie interlands maar liefst vier keer trefzeker. Als de spits niet speelt, versterkt zijn ploeggenoot bij Liverpool Vladimir Smicer het middenveld. Smicer vindt zelf overigens dat zijn ploeggenoot een kans in de basis verdiend. 'Milan Baro is in vorm, dus het lijkt me logisch dat hij speelt', aldus Smicer. Tomás Galásek sluit zich hier niet bij aan. 'Veel mensen vinden dat Baro in vorm is en moet spelen, maar de spelers die er na rust inkwamen, hebben het ook omgegooid.'

Blessures
De Nederlandse bondscoach kan voor het duel met Tsjechië kiezen uit een bijna volledig fitte selectie. Reservekeeper Sander Westerveld heeft een gebroken pink, maar Clarence Seedorf is volledig hersteld van zijn hamstringblessure. Ook Arjen Robben is naar eigen zeggen klaar voor een basisplaats, maar de van een hamstringblessure herstelde linksbuiten is volgend Advocaat nog niet speelklaar. 'Robben zegt dat hij fit is, maar wij als technische staf vinden dat hij de scherpte nog niet heeft. Hij is er toch even uit geweest', aldus de bondscoach. Bij Tsjechië zijn er in verdedigend opzicht kleine vraagtekens. Zdenek Grygera bracht donderdag een bezoek aan het ziekenhuis vanwege een beginnende keelontsteking. Volgens dokter Petr Krejci van de Tsjechen loopt hij echter geen risico om het duel met Nederland te missen. Ook verdediger René Bolf is niet honderd procent. De voorstopper kampt met lichte knieklachten, maar kan eveneens waarschijnlijk gewoon spelen tegen Oranje.

Duel van de waarheid
Voor beide ploegen wordt het dinsdag in meerdere opzichten een duel van de waarheid. Beide ploegen hebben hun ware gezicht nog niet laten zien. Tsjechië won met moeite van Letland en Oranje bleef pas op de valreep overeind tegen Duitsland. Misschien is de vooraf als de Groep des Doods bestempelde Groep D wel helemaal niet zo sterk? Behoren Tsjechië, Nederland en Duitsland eigenlijk wel tot de Europese top? Verdediger Jaap Stam gelooft nog in de kracht van Oranje. 'We hebben nog genoeg kwaliteit', aldus Stam. 'Maar als het zoals nu, even wat minder gaat, is elke wedstrijd moeilijk. Zeker die tegen de Tsjechen, dat is in de kwalificatiereeks voldoende gebleken. Op dit niveau win je niet zomaar, en je wordt zeker niet zomaar Europees kampioen. Dan moet je tóp zijn en ook een beetje geluk hebben.' Galásek beseft dat Nederland tegen Tsjechië voor de ogen van heel Europa zijn kracht kan tonen. 'Pas tegen Nederland weten we waar we echt staan. Na onze krappe overwinning op Letland was er ook wel kritiek. Niet zoals in Nederland, maar er was wel één oud-voetballer kritisch in de krant.'