AZ naar de universiteit: 50 jaar AZ

PROMOTIEONDERZOEK VOETBAL IN ALKMAAR DOOR GERRIT VALK

Ajax ging naar de beurs, AZ gaat naar de universiteit. In de Lutherse Kerk in Amsterdam is dinsdag (23 november) Gerrit Valk gepromoveerd op de geschiedenis van het betaalde voetbal in Alkmaar. Daarmee is hij nu doctor in de sportgeschiedenis.

Op 14 augustus 1954 werd in Alkmaar voor de eerste keer in Nederland een profwedstrijd gevoetbald. Een halve eeuw later heeft Valk zijn academische studie naar het betaalde voetbal in Alkmaar afgerond. Want AZ heeft een opvallende rol gespeeld door in 1981 kampioen van Nederland te worden. En ook nu doet de club het goed, maar dat heeft niets te maken met de studie van Valk.

In die vijftig jaren groeide de vereniging uit Alkmaar uit van provincieclub via kampioen van Nederland tot de huidige nummer twee achter PSV. Met name de komst van de gebroeders Molenaar met hun bedrijf Wastora zorgde voor een enorme bloei. Want opeens was er geld, veel geld. Valk heeft ondanks deze spectaculaire ontwikkeling ontdekt dat juist in het kampioensjaar de weerzin in Alkmaar tegen AZ'67 (zoals het toen nog heette) groeide.

Want in het beroemde seizoen 1980-1981 daalde het aantal bezoekers per wedstrijd. Vreemd, omdat iedereen vrienden wil zijn met een voetbalteam, dat op het punt staat een sensationele titel te pakken. Maar de invloed van het grote geld van de gebroeders Molenaar joeg de normalesupporter weg, die niets wilde weten van dat foute, poenerige imago van zijn club.

Bij het kampioensfeest in Het Gulden Vlies ontstonden zelfs problemen, omdat alleen genodigden naar binnen mochten en de meeste supporters niet. Voor velen is dat nog altijd een smet op de titel, alhoewel alle cafés in de stad twee vaten bier van de club hadden gekregen en overal feest werd gevierd.

Valk heeft een goed voorbeeld gegeven door te promoveren op een sportgeschiedenis onderwerp. En dat precies in het jaar dat betaald voetbal in Nederland vijftig jaar oud is. Zijn onderzoek is inmiddels in boekvorm uitgebracht, zodat ook niet-historici zich hierop kunnen storten.

Niet voor niets dat Dirk Scheringa, voorzitter van AZ, zat te glimmen als een gepoetste biljartbal in maanlicht tijdens de plechtigheid, waar Valk zijn promotie afdwong. Want welke voetbalclub in Nederland viert een jubileum met een historisch onderzoek, dat voldoet aan de maatstaven van wat knorrige wetenschappelijke vakbroeders? Scheringa was trots, zoveel was wel duidelijk. Nu maar afwachten of Co Adriaanse er nog op terugkomt op één van zijn legendarische persconferenties. 

Auteur: Jurryt van de Vooren van Nieuwsbrief 'Uit het Veld'