Lezersbrief: Elegie van het Belgisch voetbal

"Elegie van het Belgisch voetbal"; lezersbrief van Kurt Vermelen.

De voorbije avonden zijn we voor de zoveelste keer geconfronteerd geweest met het failliet van het Belgische voetbal. In menig woonkamer van de Belgische voetballiefhebber zal ontsteltenis geheerst hebben in al z’n vormen : gaande van frustratie en geklaag tot het andere uiterste : ironie.

Reeds enkele jaren - na het arrest Bosman hebben de Belgische clubs nog even de schijn kunnen ophouden - is het van kwaad naar erger aan het gaan met ons nationaal voetbal. Voor de voetballiefhebber die een beetje afstand tracht te nemen om het allemaal eens te bekijken lijkt het gewoon een wespennest geworden, een circus waar alleen nog (slechte) clowns optreden. Als je dan toch tracht dit kluwen te analyseren om oorzaken aan te duiden mag je zeker niet met scherp schieten want dan wordt je meteen als pessimist afgedaan en daarmee is de kous af, verder hoeft er dan niet nagedacht te worden want we zijn toch zo goed bezig…

De resultaten spreken echter voor zich : men is NIET goed bezig. Daarom durf ik het aan een poging te wagen tot analyse.

Om te beginnen draait het voetbal tegenwoordig niet meer om het voetbal zelf. De laatste decennia is er een soort geldwedloop ontstaan op internationaal niveau. Clubs betalen spelers (en zeker niet te vergeten : makelaars) megalomane bedragen om contracten te tekenen en die spelers krijgen dan nog eens exuberante lonen uitbetaald ook. Onnodig erop te wijzen dat er veel haaien van die vetpot meesmullen, me dunkt. En het smaakt blijkbaar naar meer want de bedragen die je tegenwoordig hoort doen een eenvoudig mens gewoonweg duizelen. Na het Bosman-arrest is er even een terugval geweest, clubs gingen wat meer op hun centen zitten maar al snel werden de geleerde lessen, met de glimlach op het gezicht en de handtekening onder het vette contract, vergeten. Bedrijven pompen enorme bedragen in het voetbal en op die manier gaan andere belangen beginnen mee te spelen dan louter de sportieve. Uiteindelijk lijkt het voor Jan Modaal alsof het voetbal tegenwoordig bepaald wordt door de belangen van investeerders, het is een enorme financiële luchtbel waarin geen plaats meer is voor het sportieve aspect van het spel. Het is slechts een kwestie van tijd vooraleer deze luchtbel zal ontploffen en de gevolgen daarvan vallen niet te voorspellen maar een blinde kan zien dat het voetbal eerder op een catastrofe afstevent dan op een mooie toekomst. Je kan de FIFA en de UEFA hiervoor verantwoordelijk houden doch als je als clubbestuurder wil handelen als goede huisvader moet je handelen naar vermogen :eerst voor je eigen deur vegen en zien rond te komen met de middelen die je hebt. Geldt dat niet voor ieder mens ?

Eerste conclusie : financiële en andere belangen dienen zo snel als mogelijk teruggedrongen te worden binnen het internationale voetbal en alle haaien (malafide makelaars, corrupte clubbestuurders, etc…) dienen verwijderd te worden uit het voetbal, liefst met een gerechtelijke vervolging en een passende correctionele straf.

Ten tweede hebben we hier in België een voetbalbond waarvan je ten minste kan zeggen dat hun voornaamste bekommernis NIET het nationaal voetbal is. Je zal hen terug kunnen vinden op alle banketten van FIFA en UEFA, dat wel. Daar kan je je immers laten fotograferen met de beau monde van het voetbalwereldje, heerlijk toch, niet ? Snoepreisjes naar her en der worden gerechtvaardigd met excuses allerhande maar heeft ook maar één van die reizen ons nationaal voetbal al iets bijgebracht ? Zogenaamd ideeën gaan opdoen in het buitenland om in onze Belgische competitie in te passen terwijl we al jaren aanmodderen. De Belgische voetbalbond, in al z’n geledingen, blinkt uit in besluiteloosheid en partijdigheid, dit laatste met in het achterhoofd de uitspraken van de bondsinstanties van de laatste jaren waarbij steevast, in elk conflict, de belangen van de clubs van de zogeheten G5 gevrijwaard worden ten nadele van de kleinere clubs, ongeacht de feiten die op tafel liggen. Het wordt hoog tijd dat deze profiteurs, in pek en veren, het bondsgebouw uitgejaagd worden en dat er mensen geplaatst worden met een hart voor voetbal. Er zouden veel nieuwe gezichten te zien zijn, vrees ik en ik niet alleen…

Tweede conclusie : een extern orgaan zou het bondsgebouw dringend eens moeten uitzuiveren van alle profiteurs die er rond lopen. Ze dienen vervangen te worden door mensen die echt een hart voor het voetbal hebben en die een duidelijke visie kunnen uitstippelen en een correcte beleidslijn kunnen voeren.

In het verlengde van de Belgische voetbalbond heb je de bestuurders van de Belgische voetbalclubs. Ook hier zie je hetzelfde fenomeen weer opduiken : mensen met nul voetbalverstand maar met veel centen maken de dienst uit. Een eigenschap die dit soort mensen dikwijls blijkt te missen is de deugd van geduld. Van zodra ze nog maar een aandeel en de daaraan verbonden zetel in het bestuur gekocht hebben eisen ze al resultaten waardoor de hele wereld de ogen zal richten op de reclame van hun bedrijf op het shirt van de spelers. Dat dit impliceert dat er geen tijd is om jeugd op te leiden en dat er dus van overal ter wereld tweederangsvoetballers (goedkoop en onmiddellijk inzetbaar) gehaald worden lijkt de normaalste zaak ter wereld te zijn voor deze mensen. Dat dit eigenlijk de echte oorzaak is van het failliet van het Belgische voetbal dat zal hen worst wezen want er moet dringend geld in het laatje komen. De resultaten spreken echter voor zich : daar waar het geld te rapen valt (in Europa), daar kunnen onze clubs vol tweederangsvoetballers niet mee. Weg winst, weg goed voetbal. Hun kinderlijke verbazing dat de supporters stilaan wegblijven (slecht voetbal, hoge inkomprijzen) is soms echt aandoenlijk. Als je dan ziet welke ploegen er wel iets kunnen betekenen in Europa dan heb je 2 categorieën : de clubs die voldoende geld hebben om een sterke ploeg samen te kopen, iets wat in België steeds een utopie zal blijven, en anderzijds de ploegen die de voorbije jaren gezorgd hebben voor een goede doorstroming van jonge spelers uit hun eigen opleiding aangevuld met een enkele goede buitenlandse spelers. In België loopt er ook zulk een aanbod aan talent rond, men moet gewoon het geduld kunnen opbrengen hen op te leiden tot volwaardige voetballers.

Derde conclusie : een serieuze bezinningsperiode dringt zich op voor het Belgische voetbal. Clubbestuurders moeten zich eens afvragen of het voetbal wel de plek is waar ze zich dienen te amuseren in plaats van op hun bedrijven. Laat bedrijfsleiders de leiders van hun bedrijf zijn en laat het voetbal over aan (ex-)voetballers : schoenmaker blijf bij je leest. Verder dient er eens deftig werk gemaakt te worden van een degelijk jeugdbeleid waarbij alle clubs uit België eindelijk eens aan hetzelfde zeil gaan trekken in plaats van elkaar stokken in de wielen te steken. Zulk een doorgedreven jeugdopleiding zou gecoördineerd kunnen worden vanuit een deftig werkende voetbalbond en dient ondersteuning te krijgen vanwege de overheid. Wanneer dit op poten gezet kan worden is het enkel nog een kwestie van geduld vooraleer jonge spelers op nationaal vlak en zelfs misschien internationaal zullen doorbreken. Pas dan zullen de resultaten er ook terug komen. Supporters gaan zich terug kunnen identificeren met hun ploeg en gaan de weg naar de voetbalvelden terugvinden. Voetbal zou terug een feest kunnen worden maar het zal inspanningen en veel geduld vergen.

Vermoedelijk zal ik binnenkort wel weer wakker worden en zullen het dromen blijken, ik maak me geen illusies. Maar als ik, als simpele voetballiefhebber, de openingen kan zien die de weg kunnen vrijmaken naar het feest dat voetbal zou moeten zijn dan moeten mensen met meer invloed dit toch ook kunnen. Als men het kan zien moet men het echter ook nog willen zien…

Bij deze dus een warme oproep aan alle mensen van goede wil (het is immers de kerstperiode) die invloedrijke posities (clubbestuurders, ex-voetballers, politici,…) hebben om het Belgische voetbal terug stilaan op de sporen te zetten opdat we binnen een tiental jaar de vruchten zouden kunnen plukken van onze geduldige doch noeste arbeid !