Interview Stef Wijnants: "BeNe League bij de mannen is geen goed idee"

Door Pascal Fichtner

Stef Wijnants is een Vlaamse sportjournalist en voetbalanalist. Hij begon als journalist voor Radio 2 en VTM. In 1995 werd hij sportjournalist voor VRT, waar hij zich onder meer toelegde op de verslaggeving van voetbalwedstrijden. Wijnants werd vanaf 1996 presentator van verschillende sportprogramma's, zoals het Tourjournaal, het UEFA Champions League-magazine en sportprogramma’s in het weekend. Nadien werd hij de vaste presentator van Sportweekend en is hij één van de presentatoren van de sportrubriek in Het Journaal. In 2009 verscheen zijn boek Thrillers In De Sport, waarin hij 20 spannende ontknopingen uit de geschiedenis van de sport bundelde. De voorbije winter toerde hij met columnisten en comedians door Vlaanderen met zijn project SportStories.

“De wedstrijden in de reguliere competitie zijn spielerei geworden”

Enkele jaren geleden werden de play-offs ingevoerd in de Belgische Jupiler Pro League. Die eindronden zijn al vaker het middelpunt van discussie geweest en kennen veel voor- en tegenstanders. Zijn de play-offs zinvol of niet? Daar wil Wijnants zich niet over uitspreken, maar hij liet wel weten een tegenstander te zijn ervan.

“Ik bekijk dat vanuit een sportief oogpunt. De wedstrijden in de reguliere competitie stellen eigenlijk te weinig voor en kunnen bijna bestempeld worden als spielerei. Dat druist in tegen de geest van een competitie. Kampioen worden, of de mogelijkheid om Europees voetbal te spelen, zou de beloning moeten zijn van een heel seizoen en niet van twee maanden goed presteren.”

“Er bestaat ook een groot verschil tussen ploegen zoals Gent, Genk of Anderlecht. Gent of Genk kunnen zich in de reguliere competitie voorlopig nog altijd permitteren om twee of drie keer onderuit te gaan. Dat is ondenkbaar bij Anderlecht, want daar is de druk elke week even hoog. De Brusselaars zijn daarom absoluut niet gebaat bij de play-offs, want zij moeten elke week winnen: voor het publiek, voor de media, voor de interne en externe entourage, enzovoort. Ik kan het daarom wel begrijpen dat zij het niet makkelijk hebben gehad”, aldus Wijnants.

“Eens dat die play-offs begonnen zijn, ben ik er op zich niet tegen, maar dat de punten gehalveerd worden, vind ik helemaal niet correct. Enerzijds ga je ploegen belonen die een heel seizoen slecht gepresteerd hebben. Een mooi voorbeeld daarvan is AA Gent, dat de reguliere competitie op de twaalfde plaats afsloot en de voorbije maanden twee trainers heeft ontslagen. Toch haalden zij nog bijna dat Europees ticket binnen. Anderzijds ga je ploegen benadelen, die een heel seizoen geweldig speelden. Zo was Zulte Waregem bijna de dupe van het huidige systeem. Als ze op verplaatsing bij Lokeren niet hadden gewonnen, dan riskeerden ze terug te zakken naar de vijfde plaats. En dat na zo een schitterend seizoen.”

“De BeNe League in het mannenvoetbal is geen goed idee”

In het vrouwenvoetbal is de BeNe League in het seizoen 2012-2013 van start gegaan. Het is een competitie die georganiseerd wordt door de Belgische en Nederlandse voetbalbond. De invoering van een BeNe League in het mannenvoetbal zou volgens Wijnants geen goed idee zijn. Er zijn te veel obstakels die overbrugd moeten worden.

“Ik denk dat de televisierechten momenteel in het Belgische voetbal te belangrijk zijn geworden. De Belgische ploegen gaan hun lot nu niet verbinden aan ploegen zoals Ajax, Feyenoord en PSV, die een veel grotere aanhang hebben dan wij. Ik denk dat het geschikte moment voorbij is om zo’n project een kans te geven. Dat kan natuurlijk altijd nog terugkomen, maar op dit moment denk ik niet dat het een goed idee zou zijn”, stelde de sportjournalist.

“Ook op financieel vlak zou het moeilijk haalbaar zijn. Zelfs nu tijdens topwedstrijden in play-off I valt er een daling van het bezoekersaantal op te merken. En die tendens is er ondertussen al vier jaar. We staan er vaak niet bij stil, maar het kost allemaal veel. Voor goede tickets betaal je soms 150 euro, dat is een pak geld.”

“Nederlandse coaches in België kunnen zeker een meerwaarde betekenen”

Daarnaast vindt Wijnants niet dat Nederlandse ploegen kwalitatiever zijn dan de Belgische ploegen. Onze noorderburen zijn enorm gezakt op de UEFA-ranking en hebben net zoals wij slechts één rechtstreekse vertegenwoordiger voor de Champions League en één ploeg die aan voorrondes moet deelnemen.

“Sinds 2003 à 2004 is in het Nederlandse voetbal het vet van de soep. Bij de ploegen in de middenmoot kan België zeker wedijveren met Nederland. Het voetbal is er gewoon anders. Zo krijgen aanvallers bijvoorbeeld veel meer ruimte. We hebben onlangs een invasie gehad van Nederlandse trainers in België. Zij wilden in het begin altijd met een 4-3-3-systeem spelen, maar hebben snel ingezien dat een dergelijke formatie hier bijna niet werkt. Mario Been, die het in zijn eerste jaar bij Genk zeker niet onder de markt had, kan daarover meespreken. In Nederland speelt men met flankspelers en legt men de focus op het vooruit voetballen. Dat is in België niet het geval.”

Enerzijds kunnen de Nederlandse coaches volgens Wijnants zeker een meerwaarde betekenen voor de Jupiler Pro League, omdat je dan een combinatie krijgt van verschillende voetbalstijlen. Anderzijds vindt hij het jammer dat er zo veel Belgische coaches geen kans meer krijgen, omdat men kiest voor een ander soort voetbal.

“Het is leuk dat je eens een ander soort voetbal wil brengen, maar uiteindelijk zie je dat je daar de spelers niet altijd voor hebt. Ron Jans is een enorm bekwame coach, maar hij heeft het niet kunnen waarmaken bij Standard. Hij zou naar eigen zeggen niet over de spelers beschikt hebben die hij nodig had om zijn geliefkoosde spel te spelen. Al bij al denk ik dat het een teken aan de wand is voor het Nederlandse voetbal, dat heel wat coaches hun geluk in België komen zoeken.”

“Wat doen die vijfde en zesde scheidsrechter daar eigenlijk?” 

Over de invoering van de vijfde en zesde scheidsrechter in de play-offs was de voetbalanalist helemaal niet te spreken.

“Dat vind ik echt waardeloos! Een tijdje geleden was er nog een betwistbare fase in de wedstrijd tussen Genk en Zulte Waregem, waarbij men zich afvroeg of de bal al dan niet over de lijn was. Ook de scheidsrechter naast het doel kon geen correct oordeel vellen, omdat hij het simpelweg niet gezien had. En dat is niet de eerste keer dat zoiets gebeurt in de play-offs. Daarnaast mag hij ook niet ingrijpen in een spelsituatie, omdat hij anders misverstanden kan veroorzaken. Wat doet die man daar dan? Het is natuurlijk niet alleen in België dat dergelijke situaties voorkomen. De wedstrijd tussen Dortmund en Malaga zegt genoeg.”

“Het is een goedkope oplossing om geen doellijntechnologie in te voeren. Dat is eigenlijk zeer vreemd, want overal is de tewerkstelling van menselijke werkkrachten duurder dan het gebruik van computers. In het voetbal is dat echter ironisch genoeg net andersom. Hoe dan ook is de invoering van ‘challenges’ een concept, dat nog volop onderzocht wordt door de FIFA. Ik denk in ieder geval dat het interessant is dat de spelers zelf mee kunnen beslissen omtrent het gebruik van een challenge bij een betwistbare fase in de wedstrijd.”

"De bekerfinale is een echt spektakel"

De nieuwe winnaar van de Beker van België is sinds een tijdje gekend. Racing Genk versloeg Cercle Brugge met 2-0 op de Heizel na een spannende wedstrijd. Toch is het alom bekend dat, afgezien van de finale, de Beker van België op weinig belangstelling kan rekenen. We vroegen aan Wijnants wat volgens hem de oorzaken voor dit fenomeen waren.

“Ik denk dat de clubs er misschien net iets te weinig aan doen om de Beker van België echt belangrijk te maken. De meeste clubs vinden het pas belangrijk als ze de halve finale kunnen winnen, waardoor ze naar de Heizel mogen afzakken. Als je ziet wat voor een geweldige sfeer er in en rond het stadion hing in de wedstrijd tussen Genk en Cercle Brugge, dan denk ik dat de Belgische clubs zich daar nog eens over moeten beraden. Het is meer dan een finale, het is een ‘happening’. Genk had 31.000 supporters meegebracht, terwijl er in de wedstrijd in play-off I tegen Anderlecht slechts 20.000 aanwezig waren. Daaraan kan je zien dat de bekerfinale een echt spektakel is.”

“Clubs zijn er dus volgens mij in november en december te weinig mee bezig. Dat vind ik nochtans raar, want net door de invoering van de play-offs zouden topclubs wel met hun maximale capaciteiten kunnen spelen in de bekerwedstrijden. Er is ook maar één ploeg die een prijs pakt en dat is de winnaar, terwijl dat in de competitie anders ligt. Daar kunnen meerdere ploegen voor een Europees ticket gaan. Misschien moeten ze de bekerwinnaar het tweede ticket voor de Champions League geven, dan zullen de topploegen die bekermatchen meteen interessant vinden”, aldus Wijnants.

“De hoogst gerangschikte moet op het veld van de underdog spelen”

Het ligt volgens de sportjournalist niet alleen aan de clubs die te weinig interesse tonen, maar ook aan de voetbalbond die de wedstrijden op een moeilijk tijdstip plant.

“Voor de supporters wordt het ook allemaal wat veel. Er is élke dag voetbal op de televisie. Daar komt nog eens bij dat die bekerwedstrijden ’s avonds en midden in de week doorgaan. Het is altijd al een strijd geweest tussen de Jupiler Pro League en de voetbalbond om de wedstrijden te plannen. De Pro League wil haar wedstrijden alleen in het weekend laten doorgaan, waardoor de voetbalbond genoodzaakt is om de bekerwedstrijden naar een doordeweekse avond op te schuiven. Supporters komen dan om middernacht thuis en dan mag je niet vergeten dat zij de dag erna moeten gaan werken. Je zou voor minder thuisblijven.”

“Ik ben trouwens ook van mening dat ze die heen- en terugwedstrijden al lang hadden moeten afschaffen. Maar dat is ter compensatie om toch nog enige vorm van inkomsten te vergaren. Daarnaast vind ik ook dat de hoogst gerangschikte altijd op het veld van de ‘underdog’ moet spelen, zoals ze dat in Duitsland doen. Dat zou veel beter zijn voor het spektakel en voor de sfeer. Op vlak van veiligheid is dat natuurlijk niet altijd haalbaar. Stel dat je met Anderlecht of Genk moet afzakken naar het stadion van Spouwen-Mopertingen of FC Diest, dan weet je dat de lokale politie die veiligheid niet kan garanderen. Ook de infrastructuur leent zich niet altijd daartoe.”