Analyse Geen vrouwelijke analistes bij Diabo: WK voor doven, maar niet voor blinden

Door Aernout Van Lindt

Laat ons beginnen met het goede nieuws: het WK is het populairste ooit, ook op de televisie. Iedereen kijkt massaal mee, in België en in diverse andere landen sneuvelen kijkcijferrecords als ware het zoete broodjes. En nog meer goed nieuws: Diabo, de talkshow op de VRT, zit wel degelijk goed in elkaar. Met grote dank ook aan Jan Mulder en Johan Boskamp, die diverse keren met leuke quotes de boel opleuken.

En toch is er een 'probleem': de vrouwen worden doodgezwegen in de VRT-studio. Het hele WK hebben we het voorlopig moeten stellen met een korte tussenkomst van enkele Red Flames in de wedstrijd tegen Algerije, een zinnetje of vier van Tia Hellebaut en 1 tafelgaste: Ruth Joos, die als "zus van" werd aangekondigd. Reden genoeg voor professor mediarecht Dirk Voorhoof om in De Standaard aan de alarmbel te trekken: "Sporza TV is Macho TV."

WK mannenvoetbal

Het antwoord van de VRT in Het Nieuwsblad was duidelijk: "Het gaat om het WK mannenvoetbal", aldus de woordvoerster. Alsof er dus bij een vrouwenfinale van Wimbledon enkel vrouwen iets zouden mogen te zeggen hebben over de wedstrijd? Cijfers wezen nu eenmaal uit dat meer dan 1 op 3 van de kijkers in België vrouwen zijn. En dus willen zij ook hun stem laten horen op en over dit WK.

Vandaag zullen ze dat toch niet kunnen doen vanuit de VRT-studio, aangezien de gasten van vandaag Jan Mulder, Wesley Sonck, Jan Boskamp en Jeroen Meus zijn.

"De experten zijn vaak mannen die het zelf meegemaakt hebben", aldus nog de VRT. Als we advocaat van de Rode Duivel spelen kunnen we ons vragen stellen bij de WK-ervaring van Jeroen Meus, net zoals Marc Coucke, Denis Odoi en nog enkele andere gasten die soms opduiken evenmin enige WK-ervaring hebben.

Analist is geen journalist

Nog even een ander misverstand uit de weg helpen. Martina Temmerman - Coördinator van een masteropleiding aan de VUB - gaf in De Standaard als antwoord aan dat er in de opleiding journalistiek heel weinig meisjes zijn die kiezen voor het keuzevak Sport. En dat klopt: ook in mijn klas zaten ooit amper drie meisjes op een totaal van 35 in de lessen Sport.

Maar een analist is geen journalist. Zonder de schrijverskwaliteiten van Verheyen, Vanderelst, Boskamp & co te willen aanvallen: zij worden vooral gevraagd om dingen te analyseren - zoals hierboven staat - omdat ze weten hoe het voelt om op een veld te staan, om een bepaalde actie al dan niet te ondernemen. Rest de vraag: waarom zou een (top)voetbalster dat dan niet kunnen? 

Het oog wil ook wat

Nog een argument: vrouwen zouden vooral kijken naar de benen en torso van de mannelijke voetballers en zich meer bezighouden met de sfeer en de looks dan met wat er effectief op het veld aan het gebeuren is.

Wel ja: ik beken. Tijdens België - Rusland was ik - net als vele andere mannelijke supporters, cameramannen en analisten - ook vooral bezig met het spotten van 'babes' in het publiek. En Axelle Despiegelaere is lang niet de enige 'aanwinst' tijdens dit WK: als het even minder interessant is, dan zwiept de camera naar het publiek op zoek naar leuke beelden daar.

Een dubbele standaard merken we dan meteen op: een man komt al in beeld als hij zich heeft getooid in iets speciaal (maskers, hoeden, vreemde pakjes, ...) terwijl een vrouw toch vooral knap en jong moet zijn. En ja, in de tv-studio's worden de knapste meiden toch ook altijd achter de analist of  tv-host geplaatst?

Clichés

Het is een beetje een clichéverhaal van heb-ik-me-nou. Zoals deze commercial voor Always aanduidt lijkt er nog steeds te kunnen worden gelopen, gegooid of voetbal gespeeld 'als een meisje'.

Maar blijkbaar kan er ook gekeken worden naar voetbal 'als een meisje', of kunnen er zelfs analyses worden gemaakt 'als een meisje'. Misschien moeten we daar toch gewoon komaf mee maken?

Als we Erik Van Looy als een klein kind happy zien wezen in Brazilië, zijn we toch ook allemaal even terug klein en aan het supporteren voor "onze helden"? En als we een knappe meid op het scherm zien toch ook weer allemaal puber? Geluk bij een ongeluk: er zijn nog halve finales en een finale om ook gehoor te geven aan de vrouwen op dit WK.