Charleroi zet toekomst voetbal op het spel

De zaak-Oulmers
Charleroi zet toekomst voetbal op het spel

Het zijn moeilijke tijden voor het voetbal. Terwijl fans over heel Europa met grote ogen de omkoopaffaires in België, Duitsland en Finland volgen, sluimert in het gezelllige Charleroi een zaak die het voetbal drastisch kan aantasten: de zaak-Oulmers.

We schrijven 17 november 2004. Charleroi-speler Abdeljami Oulmers scheurt zijn enkelband tijdens de interland tussen Marokko en Burkina Faso. De gevolgen zijn rampzalig, want Oulmers kan acht maanden niet voetballen. Charleroi voelt zich onrecht aangedaan en vraagt een financiële compensatie van de Fifa of de Marokkaanse voetbalbond. Beide organisaties weigeren. Charleroi neemt een advocaat onder de arm en trekt naar de rechtbank. Volgens de club druist de reglementering van de Fifa in tegen het Europees handelsverdrag, meer bepaald tegen de artikels over de beperking van het vrij handelsverkeer en het misbruik van monopolie. Op 20 maart 2006 starten de pleidooien, tegen de zomer verwacht men ook een uitspraak.

De G14 -een clubje van achttien clubs die zich naar eigen believen de achttien grootste en rijkste clubs van Europa noemen- is er als de kippen bij om Charleroi te steunen in zijn klacht tegen de Fifa. Niet verwonderlijk, want de relatie tussen de Fifa en de G14 is op zijn zachtst uitgedrukt nooit optimaal geweest. De G14 grijpt dan ook graag deze zaak aan om eens goed te schudden aan de stevige pilaren van de Wereldvoetbalbond. En wie weet worden die pilaren wel gebroken.

De rechtszaak tegen de Fifa gaat immers om veel meer dan louter het geld van Charleroi. De eer en de erkenning van de Fifa als wereldvoetbalbond staat op het spel. Het is niet voor niets dat insiders de gevolgen van deze zaak hoger inschatten dan die van het ondertussen beruchte Bosman-arrest, want als het even tegenzit, gaat straks het hele interlandvoetbalverhaal de ijskast in.

Van zodra Charleroi en de G14 gelijk krijgen van de rechtbank kunnen ook andere clubs zich beroepen op deze uitspraak. De Fifa en de nationale bonden zullen verplicht worden om alle clubs waarvan spelers zich tijdens een interland blesseren te compenseren. Sommige topclubs pleiten zelfs voor het invoeren van een vaste premie per speler die afgestaan wordt voor een interland. Concreet betekent dat dat wanneer bondscoach René Vandereycken drie Anderlecht-spelers wil oproepen, de Belgische voetbalbond drie premies moet uitbetalen aan Anderlecht voor het afstaan van zijn spelers.
Net daar schuilt het grote gevaar. De grote toplanden zullen wellicht -zij het met veel tegenzin- dat geld kunnen neerleggen, maar wat met bijvoorbeeld Afrika en Zuid-Amerika? Voor een land als Ivoorkust is het allesbehalve evident om voor elke speler een premie uit te betalen, laat staan dat het een blessureverzekering kan afsluiten voor al zijn spelers.
Het lijkt misschien een doemscenario, maar onrealistisch is het zeker niet: de zaak-Oulmers kan gewoon het einde van het interlandvoetbal betekenen.

En het gaat zelfs nog verder. De G14 grijpt de zaak-Oulmers ook aan om de rol van de Uefa als organisator van de Champions League te betwisten. Volgens de G14 profileert de Europese voetbalbond zich nu als een onwettelijke monopolist. Het elitegroepje eist dan ook meer inspraak en wil het liefst van al zelf het toernooi gaan organiseren. De gevolgen daarvan zijn niet te overzien, zo schreef The Guardian een tijdje geleden. De Engelse krant wist beslag te leggen op enkele belangrijke documenten van de G14. Daaruit kon het één opmerkelijk standpunt afleiden: de achttien clubs van de G14 willen de garantie dat ze elk jaar kunnen meedoen aan de Champions League, ongeacht hun positie in de landelijke competitie. Concreet betekent dat dus dat de achttien leden van de G14 –dat zijn toppers als Bayern München, Juventus, Liverpool, Manchester United, Arsenal, AC Milan, Inter Milan, Real Madrid, Valencia, Lyon en Barcelona, maar ook mindere goden als Marseille, Paris Saint-Germain, PSV, Ajax, Porto, Borussia Dortmund en Bayer Leverkusen- elk jaar mogen deelnemen aan de Champions League. Sympathieke teams als Tottenham of Real Betis kunnen zo fluiten naar hun Champions League – ticket, zelfs al eindigen ze derde in de landelijke competitie boven Real Madrid of Barcelona.

De Uefa denkt uiteraard het zijne van deze plannen. “Het zou het einde betekenen van het huidige Europese voetbal”, aldus Uefa-woordvoerder William Gaillard. “De G14 wil komaf maken met de promotie- en degradatieregels en gaan naar het Amerikaanse model van een gesloten competitie. Misschien kunnen ze het voetbal spiegelen aan het Amerikaanse worstelkampioenschap, waar alles voorspelbaar is en op voorhand vastligt. De plannen van de G14 zouden bovendien ongetwijfeld het einde betekenen van het interlandvoetbal.”

Toch blijft de G14 bij zijn standpunt. Het is een publiek geheim dat de G14 het liefst wil naar een soort van internationale voetbalbond die -in tegenstelling tot de Fifa- geen eigen inkomsten gereneert, maar alles netjes verdeeld onder de clubs. De topclubs willen met andere woorden zelf de regels bepalen, zelf de lijnen uitzetten en zelf het geld verdelen. Ze spiegelen zich daarbij aan de oprichting van de Engelse Premier League in 1992. In dat jaar richtten de Engelse eersteklassers een eigen organisatie op die zelf de touwtjes van de eerste afdeling in handen nam. Met succes, beweert de G14, want de Engelse topclubs zijn nu bij de rijkste clubs ter wereld. Men vergeet wel toe te voegen dat sinds 1992 de afvloei van geld richting lagere klasses drastisch afgenomen is en dat verschillende kleinere clubs worstelen met serieuze financiële problemen. Maar dat zal Manchester United en Chelsea een zorg wezen natuurlijk.

Het moge duidelijk zijn: in Charleroi staat de komende maanden veel meer op het spel dan enkel de compensatie voor de blessure van Oulmers. Of Oulmers straks de geschiedenis ingaat als een tweede Bosman moet de toekomst uitwijzen...