Sfeerverslag BFC Alemannia Wacker - Makkabi Berlin

De 5de afdeling in Duitsland bestaat uit diverse regionale reeksen, te vergelijken met de provinciale reeksen in België. Berlijn heeft haar eigen regionale competitie dus alle clubs in die reeks komen uit de hoofdstad. In die regionale reeksen ook enkele clubs met een bepaalde etnische herkomst, of met een bepaalde minderheidsgroep die ze vertegenwoordigen. Zo zijn er in vierde afdeling Turkiyemspor Berlin en Yesilyurt Berlin en Ankaraspor, in vijfde en zesde afdeling bevinden zich nog clubs als Makkabi Berlin en Croatia Berlin.

Als Israel-fanaat zijnde wilde ik natuurlijk een wedstrijd meepikken van Makkabi, en toeval wilde dat ze dit weekend uit speelden bij BFC Alemannia 90 Wacker, een heel korte verplaatsing vanaf mijn verblijf.

Makkabi Berlin is de enige Joodse club in Berlijn, doch het is een club met een lange traditie.

In heel Europa bestaan Joodse sportverenigingen, en op enkele uitzonderingen na heten die allen Maccabi. De bekendste uitzondering op die regel is Hakoah Wien, dat vroeger erg succesrijk was, Hakoah is Hebreeuws voor "kracht". In Israel zelf zijn naast Maccabi ook de namen Beitar en Hapoel erg populair. Beitar wordt doorgaans gebruikt voor de meer rechtsgezinde clubs, Beitar Jeruzalem als bekendste voorbeeld. Hapoel is Hebreeuws voor "werker" en wordt vooral gebruikt door socialistische Joden die vaak hun roots hebben in het voormalige Oostblok, Hapoel clubs lokken dan ook veel linksgezinden en kibbutzbewoners.

Maar buiten Israel komen de namen Hapoel en Beitar nauwelijks voor en kiezen bijna alle joodse sportclubs voor de naam Maccabi. Maccabi is afgeleid van de Maccabees, een joods-nationalistische beweging die meer dan 2000 jaar geleden onafhankelijkheid voor joden afdwong in het toenmalige Land van Israel (niet te verwarren met het huidige Israel). De naam Maccabi staat sindsdien voor Joden synoniem met moed, succes en overwinning. Het waren overigens de Maccabees die in het beloofde land de Grieken verdreven uit de tempel van Jeruzalem, een evenement dat jaarlijks nog steeds gevierd wordt als Hanukkah (een 7 dagen durend feest in december waar elke dag een kaars wordt aangestoken van de 7-koppige joodse kandelaar "menorah"). Toen in de 19de eeuw het verlangen naar een Joodse staat opkwam gingen veel Joden een sterkere culturele identiteit ontwikkelen en meer en meer joodse symbolen dragen, het gebruik van woorden als Maccabi en Hakoah voor joodse organisaties was daar een consequentie van.

Sindsdien duiken wereldwijd Maccabi sportclubs op, ondermeer Antwerpen en Brussel hebben hun eigen Maccabi sportclub voor joden. Ook worden er een soort olympische spelen voor joden georganiseerd die Maccabi Games genoemd worden.

Makkabi Berlin is een club met een lange traditie. Al in 1898 werd een joodse sportclub opgericht te Berlijn, namelijk Bar Kochba Berlin. Nog voor de jaren 30 had de club een immens ledenaantal: 40000 aangesloten leden uit diverse landen. In 1929 volgde een fusie met een andere joodse sportclub Hakoah, en ging het voetbalelftal verder onder die naam. In de jaren 30 kwam helaas het Nazi regime op en Hakoah werd, net als andere joodse clubs, uit competitie gezet. De joodse clubs mochten enkel nog tegen elkaar spelen of aan vriendschappelijke toernooien meedoen. Naar het eind van de jaren 30 toe, toen het antisemitisme steeds groter werd en de Holocaust naderbij kwam, werd een algemeen verbod ingevoerd op joodse sportclubs en kwam een einde aan het Hakoah van toen.

Na de wereldoorlog werden de joodse verenigingen en sportclubs stap voor stap heropgericht. In 1945 al werd een nieuw Joods voetbalteam gesticht, eveneens met de naam Hakoah. De namen Bar Kochba en Makkabi doken ook opnieuw op, zij het in andere sporttakken. In november 1970 fuseerden de drie joodse verenigingen om 1 grote joodse omnisportclub te vormen, als naam werd Makkabi Berlin gekozen. In 1987 volgde nog een nieuwe fusie met FV Wannsee (een niet-joodse club) maar gezien de naam Makkabi behouden bleef en gezien de club expliciet joods bleef, kunnen we eerder van een opslorping spreken dan van een echte fusie. Makkabi Berlin speelt na een promotie vorig seizoen nu in de 5de afdeling, de club is nog steeds verweven met de (vrij grote) joodse gemeenschap in Berlijn doch omdat de club streeft naar een goede verstandhouding tussen Joden en niet-Joden worden ook niet-Joodse spelers toegelaten. Het Makkabi van vandaag is een mix van Joodse spelers, niet-Joodse Duitsers, en allochtonen van niet-Joodse oorsprong (zo speelt er zelfs een Chinees mee bij Makkabi!). Als symbool gebruikt men nog steeds, net zoals de meeste Maccabi clubs wereldwijd, de Davidster.

Ook Alemannia Wacker heeft een lange geschiedenis. Het originele Alemannia was een stichtend lid van de Duitse voetbalbond en is dus 1 van de oudste clubs in het land. Opgericht als omnisportclub SV Jugendlust werd al snel de naam Berliner TFC Alemannia aangenomen, stichtingsjaar van de club is 1890. Na de wereldoorlog moest de club worden ontbonden op bevel van de overheid doch het vormen van nieuwe clubs werd snel weer toegestaan door het regime, dus net als vele clubs werd ook Alemannia heropgericht. Men koos toen voor de naam SG Prenzlauer Berg West, naar de Prenzlauer Berg wijk in Berlijn. Deze naam werd later opnieuw gewoon Alemannia.

SC Wacker 04 Berlin werd opgericht in 1908 uit de fusie van twee lokale clubs. Na de oorlog werd de hervormde club ingeschreven als SG Reickendorf-West. In 1994 ging de club na meerdere degradaties failliet, en vele spelers werden overgenomen door de buren van Alemannia. Als gevolg van de opslorping werd de naam BFC Alemannia 90 Wacker aangenomen, en zo bestaat de club vandaag de dag nog steeds.

Alemannia Wacker heeft haar terrein, het zogenaamde "Kienhorststadion" (in het Kienhorstpark) oftewel de "Wackerplatz", iets ten noorden van de wijk Wedding. Het stadion moet ik eerlijk zeggen, is een tegenvaller van formaat en zou in België zelfs voor vierde klasse tekort komen. Een stadionnetje zoals je ze in België in provinciale ziet, of in Nederland in de amateurreeksen (al zou dit stadion voor de hoofdklasse van de amateurs te kort schieten).

Rondom het veld zijn een 4 tot 5 trappen en hier en daar staat een bankje. Er is ook een vrij kleine kantine met nog een soort VIP lokaaltje dat ongebruikt lijkt. In feite kan je dit niet echt een stadion noemen, eerder een gewoon veld. Desondanks heb ik toch zo een 30 foto's kunnen maken van het complex :)

Ook qua toeschouwers doet alles heel provinciaal aan. Meer nog, de doorsnee wedstrijd in de Belgische eerste provinciale lokt meer volk dan hetgeen ik vanmiddag zag. Hooguit 70 of 80 mensen langs het veld, en nog een 20-tal in de kantine. Alles samen zal er hooguit een 110 mensen geweest zijn, en dan ben ik nog optimistisch in mijn schatting. Toch wel een verrassing want amper twee reeksen hoger zag ik gisteren bij Union Berlin bijna 6000 mensen. Maar eens in de vijfde reeks zit je echt in het amateurvoetbal en zelfs al komen alle clubs in de reeks uit Berlijn (dus elke wedstrijd is een derby), dan nog komt er heel weinig volk op af. Volgens iemand op de tribune waren enkele frequente bezoekers dit keer naar de kerstmarkt in plaats van naar het voetbal, echter andere bronnen spraken dat dit het normale toeschouwersaantal voor deze reeks was. Ik slaagde er toch snel in de weinige meegereisde Makkabi-fans op te sporen, een 7 of 8 waren er. Na een leuke babbel over het Jodendom en over joodse sportclubs, kon de wedstrijd beginnen.

Makkabi  was van begin af aan het meest in balbezit maar deed er relatief weinig mee. De wedstrijd kwam sowieso erg traag op gang. De eerste kans kwam er voor Wacker, toen een speler de Makkabi-doelman Muller iets te ver voor zijn doel uit zag staan. Lobje perfect onder de lat, maar de doelman was tijdig terug om de bal over doel te duwen.

Nadien nam Makkabi het heft in handen al leidde dat niet meteen tot kansen. Een eerste schot tussen de palen volgde snel maar het gekraakte schot over de grond vormde geen problemen voor de Wacker-doelman die desondanks toch de bal in 2 tijden pakte. De Wacker-doelman liet me heel de wedstrijd lang een erg onzekere indruk.

De wedstrijd was erg traag qua tempo en met weinig kansen, echter zelfs op dit niveau heb je soms van die momenten dat er een doelpunt uit de lucht valt dat qua schoonheid perfect in het profvoetbal past. Bal belandde in de voeten van Maccabi-speler Winkler, die lifte de bal even op en volleyde dan perfect in de verste hoek binnen. Een bom vanop 20 meter, perfect geplaatst. Een zeldzaam hoogtepunt in een verder flauwe eerste helft, maar Makkabi stond wel op voorsprong. El el Israel! :)

Makkabi ging op zoek naar de 0-2. Een dribbel werd gevolgd door een schot in de korte hoek, de Wacker-doelman ging goed plat en duwde in hoekschop.

Makkabi scoorde vervolgens een tweede maal toen een vrijschop van rechts aan de tweede paal werd ingekopt, echter de scheidsrechter floot voor buitenspel. Van waar ik stond moeilijk in te schatten, maar gezien er geen protest van de Makkabi-spelers was neem ik aan dat het een terechte beslissing van de scheids was.

Wacker kwam zelf nog 1 maal opzetten toen een speler zich tot aan de kleine backlijn kon dribbelen, maar Makkabi-keeper Muller verkleinde goed de hoek en het schot ging in het zijnet. 0-1 ruststand.

De eerste helft was een tegenvaller maar gelukkig was de tweede helft een stuk beter. Opnieuw ging Makkabi meteen op zoek naar een tweede doelpunt, een schot ging perfect de winkelhaak in maar de Wacker-doelman bokste over doel in hoekschop. Makkabi kwam meteen weer opzetten maar tot 2x toe ging een schot nipt over doel.

Even later een heel erg mooie actie toen een voorzet van links een vrijstaande Makkabi-spits bereikte aan de tweede paal, die met een schaarbeweging op doel trapte. De Wacker-doelman ging goed plat en ranselde de bal uit de verste hoek.

Wacker onderging het spel maar kwam tegen de gang van het spel in toch op gelijke hoogte. Een mooie aanval bracht een Wacker-speler alleen voordoel, en die schoot laag in de verste hoek binnen, 1-1. Ironisch genoeg luisterde de doelpuntenmaker naar de voornaam Rabbi...

De gelijkmaker gaf Wacker vleugels en de thuisploeg nam het commando over. Binnen de paar minuten was het bijna 2-1 maar een kopbal werd nog net voor de doellijn weggetrapt. De 2-1 bleef echter niet uit en kwam er op erg fraaie manier, een dribbel voorbij enkele verdedigers en dan mooi de doelman uitgespeeld en afgewerkt in het lege doel.

Wacker op voorsprong en Makkabi ontbrak de kracht om er op te reageren. 1x kwam men nog dicht bij de gelijkmaker, maar oog in oog met de doelman trapte de blauw-witte spits net voorlangs.

2-1 eindstand, en de Wacker spelers vierden dat wel erg uitbundig met een vreugdedans en zelfs een salto. Beetje vreemd tafereel voor een doodgewone wedstrijd halverwege de competitie.

Ik praatte nog kort na met de Makkabi-fans, die me ook nog het adres wisten geven van een Joods gemeenschapscentrum waar ik voor verdere vragen over Israel zou terechtkunnen. Alles samen een leuke namiddag, doch Duits voetbal in 5de afdeling doet zeer provinciaal aan en ik vrees dat qua accommodaties en toeschouwersaantallen deze clubs zelfs voor de Belgische 1ste provinciale te kort komen. Je kunt het nog het best vergelijken met 2de provinciale. Gezellig is het wel, maar stel je geen groots voetbal met echte stadions voor. 

Met dank aan De Feyter Gerrit